WAT kunnen we voor je doen?

Aan ‘brandjes blussen’ hebben melkveehouder Tijmen en Ingrid Nagel uit Beilen een hekel. ‘Het verstoort mijn arbeidspatroon als ik met onverwachte zaken te maken krijg.’ In de diergezondheid gaat hij dan ook voor preventief werken, en dat is toevallig ook het speerpunt van zijn dierenartsen. ‘Zo proberen wij problemen zoveel mogelijk te voorkomen.’ Tijmen en Ingrid beschrijven hun dierenartsen als ‘een kleine club en super fanatiek. Zij gaan ervoor en zij houden ons scherp.’ De ondernemers houden daarbij van een zakelijke aanpak. ‘Zij mogen me een schop onder de kont geven als het nodig is, durven hier ook alles te zeggen. Aan de andere kant, als ik 8 uur ‘s morgens afspreek is het ook 8 uur en dan is alles georganiseerd om vlot door te kunnen werken.’ Het is een werkwijze die helemaal past bij de veehouders met zo’n 200 koeien die in hun bedrijfsvoering de focus op preventief werken leggen om de kosten zo laag mogelijk te houden. ‘Elke dag mag van mij hetzelfde zijn, het hele jaar door. Ik wil zo saai mogelijk werken.’ Jaarlijks benoemen zij samen met de dierenarts een speerpunt in de bedrijfsvoering om extra mee aan de slag te gaan. Zo zijn zij dit jaar met een uiergezondheidsclub van de dierenarts aan de slag gegaan. ‘Bij een celgetal lager dan 185.000 cellen/ml krijgen we een bonus, dat is op ons bedrijf al meer dan € 20.0000 per jaar.’ De extra aandacht resulteerde in een celgetal rond de 140.000 cellen/ml. ‘Het doel halen geeft voldoening.’ En bijvoorbeeld ook de kalversterfte pakten Tijmen en Ingrid zo succesvol aan. ‘De oplossingen zitten vaak in een heleboel kleine dingen bij elkaar. In de kalveropfok praat je dan over het schoonmaken en ontsmetten van boxen, de voerstrategie, klimaat en ook het entschema bij de koeien ter voorkoming van diarree. Ook dat is preventief werken.’ Werken aan gezonde koeien betekent voor de melkveehouder niet alleen een beter verdienmodel, maar vooral ook meer arbeidsplezier. ‘De gemiddelde leeftijd van onze koeien is inmiddels 6,5 jaar en het streven ligt nu om naar de 7 jaar gegaan.’

‘Ik heb alle dagen plezier in het werk’ vertelt Auke Vredeveld vol trots terwijl wij bij de kalveren staan. Naast veehouder is Auke ook parttime werkzaam als docent economie op een vmbo school. ‘De combinatie van het werk op school en het werk op de boerderij houdt het leuk’. Het fijne aan de gespecialiseerde rundveepraktijk zijn de korte lijntjes, ‘wanneer ik bel naar de praktijk kennen de assistentes mijn bedrijfsvoering en hebben zij eigenlijk aan twee woorden genoeg’. Nadat Het Drentse Hart op de nieuwe locatie is gestart zijn er veel positieve veranderingen doorgezet. De winkel waar alle vrije producten beschikbaar zijn werkt ideaal, er is altijd voorraad. ‘De zaterdag is voor mij ook gewoon een werkdag, dat ik tot 12:00 bestellingen kan laten klaarzetten is een pluspunt’. Elke 14 dagen is Leen bij ons om een bedrijfsbezoek uit te voeren, tijdens dit bezoek checken wij de koeien die tussen 60 en 90 dagen lactatie zijn en niet tochtig worden en voeren wij de drachtigheidscontrole uit. Ook bekijken wij samen de melkcontrole. De dierenartsen hebben op mijn bedrijf echt een meerwaarde, wij overleggen en sparren over de bedrijfsvoering. ‘Ze zijn voor mij ook meer dan alleen een dierenarts, ze zijn er voor ons in goede en slechte tijden’.

Het spreekwoord 'voorkomen is beter dan genezen' is Jan Jaap en Stieneke van Nes op het lijf geschreven. 'Daarom werken we in de diergezondheid het liefst preventief.' Al lijken de kosten van deze manier van gezondheidszorg hoger, uiteindelijk komt het goedkoper uit, is hun overtuiging. 'Problemen kosten meer geld en ontnemen je ook nog eens het plezier in het werk', aldus Jan Jaap die nog met afgrijzen terugdenkt aan de BVD uitbraak die ze in 2015 hadden. 'De veestapel enten zien we als een verzekeringspremie.' 

De regelmatige controle van de (verse) koeien hoort ook bij het streven naar de beste gezondheid. 'Wanneer we de koeien op 100 dagen bekappen zijn de meeste alweer drachtig', geeft Jan Jaap aan terwijl hij een gerealiseerde tussenkalftijd van 385 noemt bij een gemiddelde productie van de 140 melkkoeien van 11.000 liter melk. 'We willen zoveel mogelijk melk per kilo fosfaat produceren.'

Bij deze ambitie zijn de dierenartsen van DAP Beilen onmisbaar. 'We overleggen en sparren, ze houden ons scherp en daarmee horen de dierenartsen tot het team dat we om ons heen hebben verzameld om het beste uit het bedrijf te halen.'

'Werken met gezonde koeien geeft het meeste arbeidsbesparing.' Ron Kleinsman en Geke Enting geven aan dat dit al helemaal opgaat wanneer je gegroeid bent van 60 naar 110 koeien. 'We zijn een gezinsbedrijf, maar ondertussen stiekem ook verdubbelt.' De dierenartsen van DAP Beilen hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan deze gezonde groei. 'Ze zijn een onderdeel van ons management team', geeft Geke aan. 'Ze helpen een oplossing zoeken wanneer het even wat minder loopt, wanneer we vragen hebben zoeken ze het uit', voegt Ron toe.

Na de uiergezondheid en de levensduur hebben ze zo ook de kalveropfok aangepakt. 'Wanneer je goed jongvee hebt haal je ook je andere bedrijfsdoelen gemakkelijker', geven ze aan. Het werpt bovendien zijn vruchten af: 'ons uitvalspercentage in de veestapel ligt onder de 25%.' Eens per drie weken hebben een kortdurende bedrijfsbegeleiding, eens in de zes weken een lange. 'Dan spreken we de hele bedrijfsvoering door.

Rekening houdend met onze bedrijfsstrategie prikkelt de dierenarts ons om het bedrijf op een hoger niveau te brengen.'

'Voor onze veestapel is het streven dat koeien 12 tot 13 jaar meegaan als zoogkoe.' De lat voor de levensduur bij de Herefords bij Rick ligt hoog. De vleesveehouder heeft hierbij steun van zijn dierenartsen die meekijken welke koeien het in zich hebben om oud te worden en de beste fokkoeien zijn. 'We zijn zeker niet de klant met de meeste omzet bij DAP Het Drentse Hart, we hebben een ras dat maar weinig medicatie nodig heeft. Maar de dierenartsen nemen ons net zo serieus als andere klanten en dat voelt goed.' Jaarlijks stelt de dierenarts bij Rick een BBP en een BGP op en samen sparren ze over verbeterpunten. De 15 tot 25 stuks vleesvee, waaronder 10 moederdieren, zijn hoogwaardige stamboekdieren en daarmee streeft Rick ook naar een hoge gezondheidsstatus. 'We zijn vol passie bezig met de fokkerij en het dierenwelzijn. De samenwerking met het team van dierenartsen is daarbij heel waardevol.'

Bedrijfsbegeleiding kennen schapenhouders niet, maar regelmatig advies inwinnen bij hun dierenarts doen Gradus en Alie wel. 'Onze dierenartsen denken met ons mee en we hebben veel vertrouwen in hun advies.' Het doel voor de schapenhouders is hun veestapel van 80 Swifter stamboek ooien zo gezond mogelijk te houden. De ooien zijn zwoegervrij en ARR/ARR gecertificeerd, vertellen ze. 'We vinden het vanzelfsprekend dat er alles aan gedaan wordt voor een gezonde koppel schapen. Dat geeft het meeste plezier en het minste werk.' Zo enten ze hun schapen standaard tegen 'het bloed' voor de lammerperiode, de dierenarts neemt bloed af voor de monitoring van zwoegerziekte en de dierenarts adviseert hen waar nodig. 'Het is voor ons een hobby, maar we willen wel graag goede resultaten halen in de diergezondheid.'